Aan boord van de Eenigheid
1761-1763

Opbrengst verkoop

Van de 326 Afrikanen aangekocht door de Eenigheid bleven 296 in leven. Zij werden allen verkocht in Berbice en Essequebo, tegenwoordig Guyana. De verkoop van de tot slaaf gemaakte Afrikanen bracht in totaal f 99.981,- op. Dit bedrag is vergelijkbaar met een koopkracht van € 942.120,- in het jaar 2018. Negentig procent van de mensen werd verkocht via openbare veilingen. De veilingopbrengsten vielen in Essequebo aanzienlijk hoger uit dan in Berbice, waar de kapitein de veiling zelfs liet stoppen. Op beide locaties werden eveneens ‘slaven uit de hand’, dat wil zeggen zonder tussenkomst van een notaris, verkocht.

Welke cijfers kunnen in het archief van de MCC worden aangetroffen over de slaafgemaakten van de Eenigheid? Hieronder volgen samenvattingen over:

• Verblijfsduur van de tot slaaf gemaakte Afrikanen aan boord
• Sterfte onder slaafgemaakten en bemanningsleden
• Kleine kinderen aan boord
• Doodsoorzaken voor sterfte onder slaafgemaakten en bemanningsleden
• Herkomst en bestemming van de slaafgemaakten aan boord

Verblijfsduur

De Afrikanen die de oversteek over de Atlantische Oceaan hadden overleefd, hadden alle een lange periode in gevangenschap aan boord van de Eenigheid doorgebracht. De duur van het verblijf in het schip was afhankelijk van de plaats in Afrika waar zij waren gekocht, en de plaats van verkoop in het Caraïbisch gebied.

Wanneer de eerst aangekochte slaafgemaakte (9 december 1761, Liberia) tijdens de laatste veiling (20 augustus 1762, Essequebo in Guyana) zou zijn verkocht, zou hij 254 dagen, ruim 8 maanden aan boord hebben doorgebracht. Het is echter onbekend of hij de reis heeft overleefd. Bovendien geven de archiefstukken geen informatie over de identiteit van de Afrikanen.

De laatste, in Afrika aan boord gebrachte slaafgemaakte had na verkoop in Guyana nog altijd 82 dagen, bijna 3 maanden, aan boord gevangen gezeten – indien hij in leven was gebleven.

Sterfte

In totaal werden 326 mensen aan de Afrikaanse kust gekocht en daarvan bleven 296 in leven. Zij werden verkocht in de koloniën Berbice en Essequebo, tegenwoordig deel van Guyana. Veruit het gevaarlijkste deel van de reis was de oversteek. Tijdens deze relatief korte periode overleden de meeste Afrikanen. In de onderstaande tabel zijn kleine kinderen tot circa 13 jaar buiten beschouwing gelaten.

Kleine kinderen

Bijna onzichtbaar in de archiefstukken over de reis van de Eenigheid zijn de kleine kinderen die aan boord verbleven of zelfs werden geboren. Kleine kinderen waren kinderen in de leeftijd tot circa 13 jaar. Zij werden niet vermeld in het handelsboek omdat zij geen economische waarde vertegenwoordigden en dus letterlijk niet meetelden. Aan de hand van summiere notities in het logboek van de opperstuurman en in het veilingoverzicht kan worden vastgesteld dat er weldegelijk kleine kinderen aanwezig waren.

Doodsoorzaken

Dankzij het chirurgijnsjournaal dat van de reis van de Eenigheid bewaard is gebleven, is tot bepaalde hoogte na te gaan waaraan de tot slaaf gemaakte Afrikanen en bemanningsleden overleden. Wat betreft de doodsoorzaak ‘verdrinking’ kan worden opgemerkt dat het bij slaafgemaakten ging om een ontsnappingspoging of zelfmoord. In het geval van bemanningsleden betrof het vaak een ongeval. Kleine kinderen tot circa 13 jaar zijn in deze cijfers buiten beschouwing gelaten.

Herkomst en bestemming Afrikanen

De Afrikanen aan boord van de Eenigheid waren gekocht in West-Afrika, in de ruim 1100-kilometerlange kuststrook tussen Monrovia in Liberia tot Elmina in Ghana. Het is onmogelijk vast te stellen waar zij oorspronkelijk vandaan kwamen, mogelijk hadden zij al maanden in gevangenschap aan de kust doorgebracht en waren zij afkomstig uit gebieden diep in West-Afrika. Hun bestemming lag in Guyana, in het Caraïbisch gebied. Ongeveer de helft van hen werd verkocht aan plantagehouders in een uitgestrekt gebied in Guyana.