Het idee voor de blog werd uitgewerkt in drie onderdelen:
- De kaartpagina met een oude en een moderne kaart, waarop de reis van het schip de Eenigheid is uitgezet.
- De verslagpagina met dagelijks berichten van de hoofdrolspelers.
- Het menu met achtergrondinformatie over de verschillende trajecten van de reis en de MCC als bedrijf en bouwer van het schip de Eenigheid.
Onder aan de kaart- en verslagpagina is een tijdbalk afgebeeld. De datummarker op de tijdbalk kan worden versleept. Onder de tijdbalk is het ‘dashboard’ te zien, met de ‘actuele’ gegevens over het weer van die dag, de positie in breedte- en lengtegraad, de afgelegde afstand, het aantal Afrikanen aan boord en het aantal bemanningsleden aan boord.
De blog is tweetalig (Nederlands en Engels) omdat de geschiedenis van de trans-Atlantische mensenhandel van internationale betekenis is.
1. De kaartpagina
Voor de kaartpagina van de blog is gebruik gemaakt van een 17e-eeuws kaart die beide zijden van de Atlantische Oceaan en zowel het noordelijk als het zuidelijk deel weergeeft. Dergelijke zeekaarten werden tot in de 18e eeuw gebruikt voor navigatie op de wereldzeeën. In de 18e eeuw werd veel meer gewerkt met deelkaarten waarop gedeelten van kusten en oceanen zijn uitgewerkt.
De 17e-eeuwse kaart is een zeldzame, ingekleurde zeekaart op perkament. Deze ‘West-Indische Paskaert’ werd in 1669 uitgegeven in Amsterdam door Hendrick Doncker (1626-1699). De kaart en de rechten op reproductie berusten bij de eigenaar, het Norman B. Leventhal Map Center in de Boston Public Library in de U.S.A. Het Zeeuws Archief is het Norman B. Leventhal Map Center dankbaar voor de verleende toestemming voor gebruik van de kaart in de blog.
Behalve op de historische kaart kan de reis van het schip de Eenigheid worden gevolgd op de moderne kaart, de kaart van OpenStreetMaps. Op beide kaarten kan worden in- en uitgezoomd.
2. De verslagpagina
De verslagpagina opent standaard met de bijdrage van de opperstuurman in het logboek. Wanneer er die dag bijdragen van andere ‘hoofdrolspelers’ uit andere archiefstukken zijn, dan verschijnen extra iconen bovenaan de verslagpagina. Na klikken op de iconen openen de verschillende bijdragen.
Bezoekers kunnen op elke verslagpagina een reactie achterlaten of zelf een tag toevoegen. Met behulp van tags kan de inhoud van het blog verder ontsloten worden.
Transcriptie en vertaling
De Nederlandse teksten zijn getranscribeerd maar niet hertaald. Telkens wordt de originele Nederlandse tekst gegeven. Moeilijke woorden of begrippen worden kort toegelicht. Rechts naast het verslag worden de authentieke archiefstukken getoond. Het is mogelijk deze archiefstukken te vergroten.
Het Zeeuws Archief heeft op de verslagpagina ervoor gekozen de teksten uit de archiefstukken zonder interpretatie weer te geven. Op deze wijze maken bezoekers zo objectief mogelijk kennis met de inhoud van de stukken. Daarentegen wordt in de menupagina’s (submenu Trajecten van de reis) de reis in grote lijnen toegelicht, evenals meer incidentele gebeurtenissen onderweg. De transcripties zijn verzorgd door vrijwilligers van het Zeeuws Archief, verenigd in de werkgroep PaiZ (Paleografie in Zeeland).
Ten behoeve van de Engelse vertaling van de archiefstukken is de tekst wel ‘gemoderniseerd’. Uniek in Nederlandse historische logboeken is het gebruik van de namen van zeilen om windsnelheden weer te geven. Hoewel dit ongebruikelijk is in Engelse, historische logboeken heeft het Zeeuws Archief ervoor gekozen de Nederlandse termen voor windsnelheden letterlijk te vertalen. De vertalingen zijn gemaakt door studenten van University College Roosevelt (UCR) te Middelburg.
Positiebepaling
De positie van het schip de Eenigheid wordt in de blog elke dag weergegeven met een punt op de kaart en met breedte- en lengtegraad in het dashboard onder de kaart. De gegevens hiervoor zijn afkomstig uit het logboek van de opperstuurman. Hij noteerde de positie van het schip met behulp van kust- of zeenavigatie.
Bij kustnavigatie beschreef de opperstuurman twee vanaf het schip zichtbare punten aan land. Deze beschrijving is gebruikt om een hedendaagse breedte- en lengtegraad te bepalen.
Bij zeenavigatie berekende hij de positie op zee met behulp van een gegist bestek en door middel van navigatie-instrumenten. De in het logboek genoteerde posities wijken echter af van de hedendaagse coördinaten.
Voor de berekening van de afgelegde afstand is gebruik gemaakt van de mogelijkheden die Google Maps biedt.
Correctie posities bij zeenavigatie
Bij 161 dagen van de reis werd de positie bepaald aan de hand van zeenavigatie. In het logboek werden de lengtegraden uitgedrukt in 360 graden vanaf de nulmeridiaan, in plaats van 180 graden Oosterlengte (negatief) en 180 graden Westerlengte (positief) ten opzichte van de nulmeridaan. De in het logboek gegeven lengtegraad werd hiertoe gecorrigeerd.
Als nulmeridiaan werd destijds een meridiaan over de Canarische Eilanden gebruikt, de nulmeridiaan over Greenwich kwam pas in de 19e eeuw in gebruik. Na vergelijking van verschillende posities van historische, nu nog bestaande locaties is de in het logboek toegepaste nulmeridiaan vastgesteld op 16°40´, overeenkomstig met de nulmeridiaan die de 17e-eeuwse kaartenmaker Joan Willemsz. Blaeu (1596-1673) hanteerde in zijn kaarten. Deze meridiaan op ongeveer 16°45´: 16 graden en 45 minuten loopt over het Canarische eiland Tenerife, door inwoners El Pico genoemd.
Een andere, vaak gebruikte meridaan is 18°10´, deze loopt over het eiland Ferro (El Hiero), het meest westelijk gelegen van de eilandengroep.
De in het logboek gegeven lengtegraad werd gecorrigeerd met 16°40´.
De hierboven gegeven handelswijze leverde goede resultaten op met uitzondering van:
- Drie dagen waarvan de posities niet overeen kwamen met andere informatie in het logboek. Bijvoorbeeld: volgens het logboek is het schip op een bepaalde dag een beperkt aantal mijlen van Cape Ortegal verwijderd, terwijl de afstand volgens de daarbij gegeven (omgerekende) coördinaten ruim 100 mijl bedraagt. Deze dagen zijn met de hand gecorrigeerd op basis van de informatie in het logboek.
- De oversteek over de Atlantische Oceaan. De coördinaten gaven tezamen weliswaar het beeld van de koers over de oceaan, maar lagen te dicht bij elkaar. Waar het journaal aangeeft dat de kust van Amerika in zicht is, toonden de coördinaten aan dat het schip nog ongeveer 1500 mijl voor de boeg heeft. Voor correctie is gebruik gemaakt van de gegevens uit CLIWOC – Climatological Database for the World’s Oceans 1750-1850. Voor dit project werd meteorologische data verzameld uit logboeken uit verschillende Europese landen met als doel klimaatveranderingen in kaart te brengen. Ook scheepsreizen van de MCC, voor wat betreft de zeenavigatie, zijn in dit project betrokken. Voor bepaling van de positie op zee maakte dit project gebruik van computerberekeningen.
De bovenstaande positiebepaling is uitgevoerd voor de moderne, hedendaagse kaart van OpenStreetMaps, één van de twee kaarten waarop de reis van de Eenigheid is te volgen. De blog opent standaard met de ander kaart, de oude West-Indische Paskaart uit de collectie van het Norman B. Leventhal Center. Deze 17e-eeuwse kaart wijkt (uiteraard) af van het hedendaags kaartbeeld. De reis van de Eenigheid is zoveel mogelijk gecorrigeerd aan de hand van geografische namen op de kaart.
Aantal mensen aan boord
Het aantal bemanningsleden aan boord is vastgesteld aan de hand van het logboek en de scheepssoldij- en monsterrol. Voor het vaststellen van het aantal tot slaaf gemaakte Afrikanen aan boord bood het logboek helaas geen uitsluitsel.
De opperstuurman raakte al in een vroeg stadium van het verblijf aan de kust van Afrika de tel kwijt. Voor de laatste keer vermeldde hij een getal op 28 januari 1762 toen ‘slaaf nr 82 en nr 83’, een jongen en een man, aan boord werden gebracht. Daarna liet hij in zijn logboek een ruimte open om het getal later te kunnen invullen. Toch is dat niet gebeurd. Blijkbaar ontbrak de noodzaak of was de opperstuurman niet in staat de gang van zaken te reconstrueren.
De opperstuurman vermeldde wel hoeveel mensen er aan boord werden gebracht, en of het mannen, vrouwen, jongens en of meisjes betrof. Deze aantallen komen echter niet altijd overeen met de gegevens in het handelsboek.
De datum van aankoop van slaafgemaakten en het aan boord brengen van deze mensen hoeven niet per se samen te vallen. Het aan boord brengen kon een dag later gebeuren, maar ook pas weken later. Er werd namelijk gelijktijdig vanaf het schip en vanaf de boot handel gedreven. Bemanningsleden waren soms wekenlang met de boot uit handelen.
Het handelsboek geeft soms niet de exacte datum van aankoop van Afrikanen, maar een periode van meerdere dagen of weken. Daarnaast kon worden vastgesteld dat in enkele gevallen de gegeven datum niet klopt.
De in de blog genoemde totalen van aangekochte slaven en overleden slaven komen overeen met de aantallen die zijn verwerkt in de balansrekeningen in de administratie. Deze balansrekeningen zijn te vinden in het handelsboek en in het scheepsboek.
Een aparte categorie vormen de Afrikaanse kinderen aan boord. De kinderen telden in de administratie niet mee. Zij bleven bij de (stief)moeder. Toch is bekend hoeveel kinderen er aan boord werden gebracht en hoeveel er aan boord werden geboren. Dat is terug te vinden in het logboek. De aantallen in het logboek komen overeen met de vermelding van verkochte (stief)moeders met kinderen in Guyana.
3. Het menu
Boven in beeld bevindt zich het uitrolmenu. Hierin komen aan bod:
- Introductie: een introductie met een korte animatie over de reis van de Eenigheid, alsmede uitleg over de werking van de blog
- Trajecten van de reis: een submenu met informatie over de verschillende trajecten van de reis
- Middelburgse Commercie Compagnie: een submenu over de MCC als bedrijf en bouwer van het schip de Eenigheid
- Over dit project: een submenu over de totstandkoming van de blog
Infographics
Infographics over het schip de Eenigheid en de reis maken op de menupagina’s complexe informatie inzichtelijk.
Aan de hand van de gegevens uit het archief van de MCC en andere bronnen heeft het Zeeuws Archief een 3D-tekening van het schip de Eenigheid laten maken. Daarnaast is een dwarsdoorsnede en een lengtedoorsnede vervaardigd. De reconstructie maakt duidelijk hoe weinig ruimte er aan boord was en laat zien waar de tot slaaf gemaakte Afrikanen werden opgesloten.
Andere infographics visualiseren de cijfers uit het handelsboek, bijvoorbeeld: Waar werden de meeste Afrikanen gekocht? Wat was de gemiddelde prijs die werd betaald voor een tot slaaf gemaakte Afrikaan? Hoe was de lading handelsgoederen (cargazoen) samengesteld?